Genel Başkan Yardımcımız ve İstanbul Milletvekilimiz Mustafa Kaya, COVID-19 salgınıyla ilgili olarak, kamuoyunun merakla beklediği konuların yer aldığı soru önergesini, Sağlık Bakanı Dr. Fahrettin Koca'nın cevaplaması talebiyle TBMM'ye sundu.

Koronavirüs Hastalığı’nın (COVID-19), ilk olarak Çin'in Vuhan Eyaleti'nde 2019 Aralık ayının sonlarında ortaya çıktığını, pandemiye sebep olduğunu ve ülkemizde de ciddi sağlık sorunlarına yol açtığının vurgulandığı önergede şu ifadelere yer verildi:

“Etkenin yeni bir etken olması nedeniyle hastalıkla mücadele, tedavi ve korunma yollarında tartışmalar eşliğinde yürütülmüştür. Kullanılan ilaçlar ve gerekli süreçlerden yeterince geçmeden acil kullanım onayı alan ya da almayan aşıların kullanıma sunulması ciddi tartışmalara yol açmıştır. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası 56. Maddesinde; ‘Herkes sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahiptir. Çevreyi geliştirmek, çevre sağlığını korumak ve çevre kirlenmesini önlemek Devletin ve vatandaşların ödevidir. Devlet herkesin hayatını beden ve ruh sağlığı içinde sürdürmesini sağlama; insan ve madde gücünde tasarruf ve verimi artırarak, iş birliğini gerçekleştirmek amacıyla sağlık kuruluşlarını tek elden planlayıp hizmet vermesini düzenler…’ denilmektedir. Ayrıca Anayasamızın 17. Maddesinde; ‘Herkes, yaşama, maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkına sahiptir. Tıbbi zorunluluklar ve kanunda yazılı haller dışında, kişinin vücut bütünlüğüne dokunulamaz; rızası olmadan bilimsel ve tıbbi deneylere tabi tutulamaz’ denilmektedir. Bir salgın yaşanmıştır. Yeni pandemiler ile karşılaşmama garantisi yoktur. Bu nedenle yaşadığımız salgında, en azından bundan sonrakilerde önümüze ışık tutması için tartışılan konuların neticeleri ve sağlığımıza etkileri açısından cevaplanmasına ihtiyaç duyulan sorular oluşmuştur.”

Milletvekilimiz Kaya’nın soru önergesinde yazılı olarak cevaplandırılmasını istediği sorular ise şu şekilde;

1-Ülkemizde hangi aşılar kullanılmıştır? Acil kullanım onayı olmadan herhangi bir aşı kullanılmış mıdır?

2-Elde edilen aşılar ile aşılanan ve aşı olmayan toplam vatandaş sayısı kaçtır? Aşılanan vatandaşların sunulan aşılar içinde tercihleri oransal olarak nasıl sonuçlanmıştır?

3-Hangi aşıdan kaç doz ve toplamda kaç doz aşı kullanılmıştır?

4-Birinci, ikinci, üçüncü aşılamada birbirinden farklı aşılarla aşılananlar hangi aşıları tercih etmiştir ve bu vatandaşlar kaç kişidir? İnaktif, mRNA ya da her iki aşıyı da olan vatandaşlar kaçar kişidir?

5- Aşı olanların yaş grupları, cinsiyet, hamile ve kronik hastalığı olanlara göre istatistiki dağılımı nasıldır?

6-Hiç aşı olmayanlarda ve aşılananlarda aşı çeşidine göre, hastalığa yakalanmama açısından etkinlikleri oransal olarak nasıl gerçeklemiştir?

7-Hiç aşı olmayanlarda ve aşılananlarda aşı çeşidine göre, hastalığı asemptomatik ve hafif semptomlarla geçirenlerin ayrı ayrı tüm hastalar içindeki oranı kaçtır?

8-Hiç aşılanmayanlarda ve aşılananlarda aşı çeşidine göre, hastalığı hastaneye (servise) yatırılarak geçirenlerin tüm hastalar içindeki oranı kaçtır?

9-Hiç aşılanmayanlarda ve aşılananlarda aşı çeşidine göre, hastalığı yoğun bakıma alınanlar ve entübe edilenler olarak ayrı ayrı tüm hastalar içindeki oranı kaçtır?

10-Hiç aşılanmayanlarda ve aşılananlarda aşı çeşidine göre, hastalığı atlatamayıp hayatını kaybeden vatandaşlarımızın tüm hastalar içindeki oranı kaçtır?

11-Aşılama sonucunda görülen varsa yan etkilerin ve ölümlerin kayıt altına alınmasında nasıl bir yol izlenmiştir/izlenmektedir? İzlenen yol ile ne ölçüde sağlıklı veri elde edilebildiği düşünülmektedir?

12-Aşı olmuş, covid 19 enfeksiyonu geçirmiş hastalarda ortaya çıkan yeni patolojilerin, ağırlaşan mevcut hastalıkların veya ölümlerin covid 19 enfeksiyonunun bir komplikasyonuna, aşıya ait bir komplikasyona, önceden mevcut olan hastalığa ya da travma hariç olmak üzere bağımsız gelişen başka bir patolojiye bağlı olduğu ya da olmadığını söyleyebilmek için nasıl bir yol izlenmekte hangi teknikler kullanılmaktadır?

13-Uzun dönemde görülebilecek yan etkilerin izlenmesi ve kayıt altına alınması konusunda ne gibi iş ve işlem yürütülmektedir? Bu konu ile ilgili Sağlık Bakanlığı’nda özel bir birim mevcut mudur?

14- Aşılama sonrasında hangi yan etkiler hangi sıklıkta görülmüştür? Görülen yan etkilerin aşı çeşidine göre dağılımı nasıl olmuştur?

15-Türkovac aşısının toplam tüketimdeki payı, etkinlik, yan etki ve komplikasyon verileri nasıl gerçekleşmiştir? Turkovac aşısı uluslararası sağlık kuruluşlarınca akredite edilmiş midir?

16-Aşılanan hamile anne ve bebeklerinde hamilelik süresince ve doğum sonrası görülen yan etkiler ve oranları nedir? Herhangi bir anomaliye rastlanılmış mıdır?

17-Aşılama sonucunda ölüm vakası bildirilmiş midir? Bildirilmişse aşılara göre dağılımı nasıl olmuştur?

18-Covid 19 enfeksiyonu ve aşılama sonrası, ülkemizdeki hastalık ve ölüm nedenleri istatistiklerinde bir değişiklik görülmekte midir? Örneğin, akut miyokart enfarktüsü, akut respiratuvar distres sendromu, serebral venöz sinus trombozu, sissemine intravascular coagulation, ensefalit/ myelit/ ensefalomyelit, guillainBarré sendromu, immun trombositopeni, kawasaki hastalığı, miyocardit / pericardit, narkolepsi / katapleksi, kronik yorgunluk sendromu, pulmoner emboli, yenidoğanlarda ve çocuklarda nöbet ve konvülziyonlar, felç, trombotik trombositopenik purpura, myelit, venöz tromboembolizm, intrakranial hemoraji, venöz trombozis, arteriel veya venöz trombotik olaylar, portal ven trombozu, pulmoner embolizm benzeri ve diğer patolojilerde bir artış söz konusu mudur? Aşılama öncesi istatistiklere göre aşılama sonrası artış gözlemlenen patolojilerde hastalığı geçiren ya da yakalanmayan, aşı olan ya da olmayan, aşı çeşidi, aşı doz farkları dikkate alınarak bir veri oluşturulmuş mudur? Sonuçları nelerdir?

19- Covid-19 tedavisinde kullanılan hidroksiklorokin, favipiravir gibi ilaçlara bağlı yan etki, komplikasyon gibi olaylara ait veriler nelerdir?

Editör: Saadet Gündem